Rozporządzenie Podmiotowe środki dowodowe część 2 (§ 2 ust. 1)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2415)
Praktyczny komentarz
Rozporządzenie w sprawie PSD jest jednym z tych aktów prawnych, do którego sięgają zamawiający i wykonawcy przy każdym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Stanowi zbiór przepisów regulujących sposób potwierdzania, że wykonawca spełnia wymagania kwalifikacji podmiotowej. Potwierdzenie spełnienia tych wymagań ma miejsce w każdym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, stąd wiele pytań które powstaje w stosowaniu przepisów.
Zespół Grupy Doradczej Sienna Sp. z o.o. oraz kancelarii Sienna Dzierżanowski Sp.k. przygotował komentarz do przepisów rozporządzenia, który będzie w 2023 r. publikowany w częściach 0na stronie internetowej grupasienna.pl. Zamiarem było przygotowanie syntetycznej, ale też wyczerpującej informacji o przepisach, przybliżenie orzecznictwa, pokazanie wzorów dokumentów. Życzymy owocnej lektury.
Rozporządzenie Podmiotowe środki dowodowe część 2 (§ 2 ust. 1)
1. W celu potwierdzenia braku podstaw wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, zwanego dalej „postępowaniem”, zamawiający może żądać następujących podmiotowych środków dowodowych:
1) Drugi paragraf rozporządzenia wymienia PSD, których zamawiający może żądać w celu potwierdzenia, że nie zachodzą podstawy wykluczenia wykonawcy z postępowania. Warunkiem żądania dokumentów jest wskazanie, że dana podstawa wykluczenia ma zastosowanie w konkretnym postępowaniu o udzielenie zamówienia.
2) Przesłanki wykluczenia dzielą się na przesłanki obligatoryjne, a więc mające zastosowanie w każdym postępowaniu (przy czym art. 393 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp pozwala na odstępstwo w przypadku niektórych zamówień sektorowych, art. 215 ust 1 ustawy Pzp pozwala na odstępstwo w przypadku niektórych zamówień udzielanych w trybie z wolnej ręki) oraz przesłanki fakultatywne, co do których swobodę w zakresie zastosowania lub niezastosowania w danym postępowaniu posiada zamawiający. Dodatkowe fakultatywne podstawy wykluczenia zostały określone dla zamówień w dziedzinach bezpieczeństwa i obronności (art. 405 ustawy Pzp).
PRZESŁANKA | PODMIOTOWY ŚRODEK DOWODOWY | UWAGI |
Przesłanki obligatoryjne | ||
Art. 108 ust 1 pkt 1 ustawy Pzp Skazanie wykonawcy będącego osobą fizyczną za określone typy przestępstw | § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Informacja z KRK | |
Art. 108 ust 1 pkt 2 Skazanie osoby pełniącej funkcje członka organu zarządzającego lub nadzorczego, będącej wspólnikiem spółki jawnej lub partnerskiej, komplementariuszem spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, prokurentem za określone typy przestępstw | § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Informacja z KRK | |
Art. 108 ust 1 pkt 3 Zaległości w uiszczaniu podatku, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne stwierdzone prawomocnym wyrokiem lub ostateczną decyzją | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 108 ust 1 pkt 4 Orzeczenie zakazu ubiegania się o zamówienie | § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Informacja z KRK | |
Art. 108 ust 1 pkt 5 Zawarcie porozumienia mającego na celu zakłócenie konkurencji | § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Oświadczenie dotyczące przynależności do grupy kapitałowej | |
Art. 108 ust 1 pkt 6 Zakłócenie konkurencji spowodowane udziałem wykonawcy w przygotowaniu postępowania | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 108 ust. 2 Udaremnianie lub utrudnianie stwierdzenia przestępnego pochodzenia pieniędzy | § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Informacja z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych | Jedynie w postępowaniach o wartości ≥ 10 mln euro dla dostaw lub usług ≥ 20 mln euro dla robót budowlanych |
Przesłanki fakultatywne | ||
Art. 109 ust. 1 pkt 1 Naruszenie obowiązków dot. płatności podatków, składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne | § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego § 2 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Zaświadczenie właściwej jednostki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubeczenia Społecznego | |
Art. 109 ust. 1 pkt 2 Naruszenie obowiązków w dziedzinie ochrony środowiska, prawa socjalnego lub prawa pracy przez wykonawcę będącego osobą fizyczną, który: · Został prawomocnie skazany za przestępstwo przeciwko środowisku, prawom osób wykonujących pracę zarobkową · Został ukarany za wykroczenie przeciwko prawom pracownika lub przeciwko środowisku za co wymierzono określoną karę · Został ukarany karą pieniężną na mocy decyzji administracyjnej o naruszeniu obowiązków wynikających z prawa ochrony środowiska, prawa pracy lub przepisów o zabezpieczeniu społecznym
| § 2 ust 1 pkt 1 lit. c) i d) rozporządzenia Informacja z Krajowego Rejestru Karnego § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust. 1 pkt 3 Naruszenie obowiązków w dziedzinie ochrony środowiska, prawa socjalnego lub prawa pracy przez osobę fizyczną pełniącą funkcje członka organu zarządzającego lub nadzorczego, będącą wspólnikiem spółki jawnej lub partnerskiej, komplementariuszem spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, prokurentem, która: • Została prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko środowisku, prawom osób wykonujących pracę zarobkową • Została ukarana za wykroczenie przeciwko prawom pracownika lub przeciwko środowisku za co wymierzono określoną karę • Została ukarana karą pieniężną na mocy decyzji administracyjnej o naruszeniu obowiązków wynikających z prawa ochrony środowiska, prawa pracy lub przepisów o zabezpieczeniu społecznym | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust. 1 pkt 4 Likwidacja, upadłość, zawarcie układu z wierzycielami lub zawieszenie działalności gospodarczej | § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Informacja/Odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej | |
Art. 109 ust. 1 pkt 5 Poważne naruszenie obowiązków zawodowych | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust 1 pkt 6 Konflikt interesów | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust 1 pkt 7 Niewykonanie lub nienależyte wykonanie w znacznym stopniu zobowiązania z umowy w sprawie zamówienia publicznego lub koncesji, co doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub realizacji uprawnień z rękojmi | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust. 1 pkt 8 Wprowadzenie w błąd zamawiającego dotyczących wykluczenia, warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust 1 pkt 9 Bezprawny wpływ lub próba wpływu na działanie zamawiającego | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
Art. 109 ust 1 pkt 10 Wprowadzenie w błąd zamawiającego | § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Oświadczenie o aktualności informacji podanych we wcześniejszym oświadczeniu | |
3) W postępowaniach o wartości równej lub wyższej niż progi unijne zamawiający powinien żądać odpowiednich dokumentów potwierdzających, że nie zachodzą podstawy do wykluczenia, a postępowaniach o wartości mniejszej PSD wymienione w § 2 rozporządzenia mogą być zastąpione oświadczeniem własnym wykonawcy, potwierdzającym aktualność oświadczenia złożonego wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofertą.
4) W okolicznościach szczególnych zamawiający może odstąpić od żądania oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia składanego wraz z ofertą (wstępne potwierdzenie, że nie zachodzą przesłanki do wykluczenia). Dotyczy to trybu negocjacji bez ogłoszenia prowadzonych ze względu na pilną potrzebę udzielenia zamówienia (art. 212 ust. 4 ustawy Pzp), trybu zamówienia z wolnej ręki w postępowaniach o wartości równej lub większej niż prób unijny (art. 217 ust. 3 ustawy Pzp), jak też w postępowaniach o wartości mniejszej (art. 306 ust. 2 ustawy Pzp). W takich sytuacjach wykonawca na potwierdzenie, że nie zachodzą przesłanki wykluczenia, składa oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia. W pozostałych postępowaniach składane jest oświadczenie o aktualności poprzednio złożonego oświadczenia. Skoro takiego oświadczenia wykonawca nie składał, to nie może potwierdzić aktualności, może natomiast złożyć osobne oświadczenie.
5) Jeżeli zamawiający w danym postępowaniu nie podjął decyzji o zastosowaniu przesłanek fakultatywnych lub też skorzystał z możliwości niestosowania niektórych przesłanek obligatoryjnych (o czym szerzej w komentarzu do § 1 rozporządzenia, punkt 7), to nie może żądać złożenia odpowiednich oświadczeń lub dokumentów. Byłoby to działanie sprzeczne z zasadą proporcjonalności.
Skróty:
PSD – podmiotowe środki dowodowe
rozporządzenie – Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2415)
ustawa Pzp – ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2022r. poz. 1710)
Autor: Małgorzata Stachowiak
Propozycja cytowania: M. Stachowiak (red.), Praktyczny komentarz do rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych, Grupa Doradcza Sienna Sp. z o.o., dostęp: www.grupasienna.pl
